Çevre örgütleri, Brezilya’nın soya moratoryumunu askıya almasını “Amazon’u yok eden tarım lobisinin dayatması” olarak nitelendirdi. Greenpeace, “Bu karar ormanı koruyanları cezalandırıyor” dedi.
HABER MERKEZİ – Brezilya’da Amazon yağmur ormanlarını koruyan en önemli anlaşmalardan biri olan soya moratoryumu askıya alındı.
Kararın, Portekiz büyüklüğünde bir alanın tahribata açılmasının önünü açabileceği belirtiliyor.
Guardian’ın haberine göre 2006’da kabul edilen moratoryum, uluslararası gıda şirketleri, çiftçiler ve çevre örgütlerinin uzlaşısıyla hayata geçirilmişti. Buna göre 2008’den sonra Amazon’da ormansızlaştırılmış alanlarda yetiştirilen soyanın tedarik zincirine girmesi yasaklanmıştı. Uygulama sayesinde 19 yılda 17 bin kilometrekarelik orman kaybı önlenmiş, hem üretim artmış hem de Amazon korunmuştu.
SİYASİ BASKI VE GERİYE GİDİŞ
Ancak bu hafta, Brezilya’nın rekabet kurumuna bağlı idare konseyi (Cade), çok uluslu şirketler Bunge, Cargill, Louis Dreyfus ve Cofco’ya moratoryumu 10 gün içinde askıya almaları için baskı yaptı. Gerekçe olarak “ticari hassas bilgilerin paylaşımı” gösterildi.
Greenpeace Brezilya bu adımı “korkunç bir hata” olarak nitelendirdi. Örgüte göre karar, “Amazon’un tahribatından en çok kazanç sağlayan tarım tekellerinin, ormanı koruyanları cezalandırıp, yıkımı ödüllendirmesi” anlamına geliyor.
COP30 ÖNCESİ KRİZ
Kararın, Kasım ayında Belém’de düzenlenecek COP30 İklim Zirvesi öncesinde alınması Lula hükümeti için de ciddi bir baskı yarattı. Çevre örgütleri, bu adımı “son 40 yılın en büyük geri adımı” olarak tanımladı. WWF-UK Direktörü Tanya Steele, “İklim zirvesinden hemen önce bu anlaşmayı çöpe atmak, dünyaya tamamen yanlış mesaj veriyor” dedi.
10 MİLYON HEKTAR TEHLİKEDE
Uzmanlara göre moratoryumun kaldırılmasıyla Amazon’da yaklaşık 10 milyon hektarlık alan –Portekiz’in yüzölçümüne denk– yasal olarak soya tarımına açılabilir. Bu da toprak değerlerini katlayarak tarım lobisinin elini güçlendirecek.
TÜKETİCİ VE ŞİRKETLERE ÇAĞRI
WWF’nin İngiltere’de yaptığı bir ankette halkın yüzde 70’i tedarik zincirlerinden yasa dışı ormansızlaştırmanın çıkarılmasını destekliyor. WWF-UK’dan Bel Lyon, “Tüketiciler ve perakendeciler hayati bir role sahip. Pazar talebi, birkaç şirketin kârı uğruna ekosistem çöküşünü beslememeli” dedi.
