Fırat Nehri’ndeki su seviyesinin düşmesiyle birlikte Kuzey ve Doğu Suriye’de binlerce çiftçi üretim yapamaz hâle geldi. Uzmanlar, tarıma dayalı yaşamın çöküş tehlikesiyle karşı karşıya olduğu uyarısında bulunuyor.
HABER MERKEZİ – Kuzey ve Doğu Suriye’deki tarım alanları, Fırat Nehri’nin hızla azalan su seviyesi nedeniyle kuraklıkla mücadele ediyor. Uzmanlar, suyun Türkiye tarafından kasıtlı şekilde kesildiğini belirtiyor. Reqa, Dêrezor ve Tebqa kantonlarında pamuk, arpa ve yazlık sebzeler gibi ürünler ciddi zarar gördü.
ANHA Haber Ajansı’nda yer alan habere göre, Kuzey ve Doğu Suriye Enerji Konseyi, barajlardaki su seviyesinin 6 metreye kadar düştüğünü duyurdu. Konsey, geçici çözümler üretmeye çalıştıklarını ancak mevcut tablonun sürdürülebilir olmadığını vurguladı.
YERALTI SULARI TUZLANDI, KUYULAR YETERSİZ KALDI
Dêrezor’un doğusundaki Hecîn bölgesinde çiftçilik yapan Salih El Newaf, pompa sistemlerini nehre daha yakın noktalara taşıdıklarını ancak bunun sorunu çözmediğini söyledi. El Newaf, “Yeraltı sularına aşırı yüklenildi, su tuzlandı, ne içilebilir ne de sulamada kullanılabilir hâlde,” dedi. Yakıt fiyatlarındaki artış ve sık sık yaşanan elektrik kesintileri de çiftçilerin yükünü artırıyor.
Elbuxatir beldesinden çiftçi Xedice El Hemed de su kıtlığının günlük yaşamlarını doğrudan etkilediğini belirtti. El Hemed, özellikle bölgede etkisini sürdüren kuraklık sonrası tarım arazilerinin büyük zarar gördüğünü ifade etti.
Reqa Kantonu’ndaki El Rahiyat köyünde yaşayan Ehmed El Barûd da benzer sorunları paylaşıyor: “Tarım gelirlerimiz düştü, yeni kuyular kazmak zorunda kaldık ama bu ciddi maliyetler getiriyor. Birçok çiftçi, sulama alanlarını daralttı.”
FIRAT SUYU DAHA DA AZALIRSA TARIM BİTER
Reqa Kantonu Çiftçiler Birliği üyesi Hiweyid El Şewax, su seviyesindeki düşüşün pamuk ve sebze gibi suya bağımlı ürünler için yıkıcı sonuçlar doğurabileceğini söyledi. El Şewax, “Nehir neredeyse durdu, topraklar çatladı. Eğer bu böyle devam ederse tarım tamamen bitebilir,” dedi.
Uluslararası topluma da çağrı yapan El Şewax, Türkiye’nin Fırat Nehri’ni “bir silah olarak” kullandığını ve bu duruma karşı etkili diplomatik adımların atılması gerektiğini belirtti.
2025 yılı içinde Reqa ve Dêrezor kantonlarının tarım idareleri, çiftçilere üç kez mazot desteği sağladı. Ancak düşen su debisi ve artan maliyetler karşısında bu desteklerin yetersiz kaldı.
Fırat’tan beslenen tarım arazilerinin kuruması, yalnızca çiftçilerin geçimini değil, bölgenin gıda güvenliğini de tehdit ediyor. Uzmanlar, bu krizle başa çıkmak için yerel yönetimler, uluslararası kuruluşlar ve ilgili ülkeler arasında koordineli bir çaba gerektiğini vurguluyor.
