Mehmet Uçum, geçiş sürecine ilişkin hukuki çerçevenin ayrı ve özel bir “geçiş süreci kanunu” ile düzenlenmesi gerektiğini söyledi, sürecin toplumsal mutabakat ve anayasal uyum içinde yürütülmesi gerektiğini vurguladı.
HABER MERKEZİ – Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Mehmet Uçum, TBMM Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu’nun geçiş sürecinin hukukuna dair bir perspektif ortaya koymasının önemine dikkat çekti. Uçum’a göre, komisyonun kanun teklif taslağı hazırlaması değil, temel hukuk politikasını belirleyen bir rapor oluşturması gerekiyor.
6551 SAYILI KANUN YETERLİ DEĞİL
X sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Türkiye’nin 2014 tarihli 6551 sayılı kanunla bir deneyim yaşadığını hatırlatan Uçum, “6551 sayılı Terörün Sona Erdirilmesi ve Toplumsal Bütünleşmenin Güçlendirilmesine Dair Kanun terör örgütünün fesih ve silah bırakma koşullarını sağlamak içindi. Dolayısıyla yenilense dahi somut ihtiyaca tam uymaz. Bugün örgütün kendini feshettiği ve silahların yakılmasıyla silah bırakma aşamasına geçilen bir durum var. Bu duruma uygun yeni bir düzenleme yapılması çok daha doğru bir yaklaşımdır” ifadelerini kullandı.
✔️PAZAR YAZISI
TERÖRSÜZ TÜRKİYE’YE GEÇİŞ SÜRECİNİN HUKUKU!
Hukuksal Düzenleme İhtiyacı!
TBMM Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu’nun geçiş sürecinin hukukuna ilişkin bir perspektif oluşturması gerektiği ifade ediliyor. Burada kast edilen komisyonun kanun teklif…
— Mehmet Uçum (@mehmetucum) August 24, 2025
‘AYRI VE ÖZEL KANUN OLMALI’
Uçum, mevcut kanunlara eklenecek özel hükümler yerine geçici ve özel bir “geçiş süreci kanunu” çıkarılmasının en isabetli çözüm olacağını savundu. “Teklik, geçicilik, hususilik, özgünlük, kapsayıcılık ve mutabıklık” ilkelerinin bu yeni düzenlemenin temelini oluşturması gerektiğini söyledi.
Uçum’un bahsettiği 6 ilkenin içeriği şöyle:
Geçicilik: Geçiş sürecinde uygulanan ve sürecin bitmesiyle sona eren geçici bir kanun olmalıdır.
Hususilik: Kanun özel kanun olmalı sadece münfesih terör örgütünün aktif ve destek unsurları olan kişileri kapsamalıdır. Bu husus norm olarak net ve tartışmaya kapalı yazılmalıdır. Anayasal eşitlik ilkesi aynı durumda olanlara aynı kuralları uygulamaktır. Farklı durumda olanlara farklı kurallar uygulanabilir. Bu nedenle münfesih terör örgütünün bu farklı durumunu dikkate alan özel bir kanun yapılması eşitlik ilkesine aykırılık teşkil etmez.
Özgünlük: Kanunun içeriği Türkiye’ye has çatışma çözüm modeli olan Terörsüz Türkiye hedefinin özgünlüğüne dayanmalıdır. Terörün kayıtsız, şartsız ve pazarlıksız sona erdirilmesi, demokratik alanın genişletilmesi, dar kimlik siyasetlerinin bitmesi, her mecrada ülke ve toplum esaslı siyasetin egemen olması ve demokrasinin güçlendirilmesi bu modelin ana karakteridir. Bu karaktere uygun özgün yönler hukuki yaklaşımın da temelini oluşturur.
Kapsayıcılık: Kanun geçişte ihtiyaç duyulan tüm hususları içermelidir. Bu kapsamda toplumsal ve ekonomik hayata katılım ve entegrasyon hukuku, ceza ve infaz hukuku ile sosyal hukuk öne çıkan ana konular olur.
Mutabıklık: Geçiş sürecinin en önemli gereklerinden birisi de, olabildiğince geniş veya yeterli toplumsal ve siyasal mutabakat sağlamaktır. Mutabakat konusunda komisyon çalışmaları önemli imkanlar sunabilir.”
EŞİTLİK İLKESİNE AYKIRI DEĞİL
Kanunun yalnızca feshedilen örgütün aktif ve destek üyelerinin kapsaması gerektiğini belirten Uçum, anayasal eşitlik ilkesi açısından bunun sorun teşkil etmeyeceğini vurguladı:
Geçiş sürecine dair yasanın mutlaka Anayasa’ya uygun olması gerektiğini dile getiren Uçum, aksi yönde bir yaklaşımın sürece zarar vereceğini söyledi. Ayrıca “devlet, ülke ve millet hassasiyetlerinin temel kriter” olarak gözetilmesi gerektiğini belirtti.
‘GEÇİŞİN HUKUKU’
Uçum, geçiş süreci hukukunun amacını şu sözlerle özetledi:
