İstanbul’da düzenlenen Onur Yürüyüşlerine yönelik yasak ve müdahaleleri izleyen hak örgütleri, gözaltı ve tutuklamaların keyfi olduğunu vurguladı. Hak örgütleri barışçıl toplanma ve ifade özgürlüğüne yönelik ihlallere son verilmesi çağrısında bulundu.
HABER MERKEZİ – 17 Mayıs Derneği, Hakikat Adalet Hafıza Merkezi, İHD İstanbul Şubesi, Kaos GL, SPoD, TİHV ve Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi, 2025 İstanbul Trans ve LGBTİ+ Onur Haftaları’na ilişkin izleme raporunu yayımladı.
Raporda, Haziran ayı boyunca düzenlenen barışçıl yürüyüşlerin yasaklandığı, polis müdahalelerine maruz kaldığı ve ağır hak ihlallerinin yaşandığı belirtildi.
Rapora göre, 22 Haziran’daki 11. Trans Onur Yürüyüşü ve 29 Haziran’daki 23. İstanbul LGBTİ+ Onur Yürüyüşü, İstanbul Valiliği ve kaymakamlıkların aldığı yasak kararlarıyla engellendi.
Yasakların somut güvenlik gerekçelerine dayanmadığı, orantılılık ve ifade özgürlüğü ilkeleriyle bağdaşmadığı vurgulandı. İstanbul’un birçok ilçesinde yoğun polis konuşlanmaları dikkat çekerken, kolluk kuvvetlerinin yalnızca yürüyüşçülere değil, gazetecilere ve avukatlara da müdahalede bulunduğu kaydedildi.
TERS KELEPÇE, ŞİDDET VE GÖZALTI
En az 95 kişinin gözaltına alındığı belirtilen raporda, gözaltıların “kamusal alanda bulunmak” ya da “LGBTİ+ sembolleri taşımak” gibi gerekçelere dayandığı ifade edildi. Bazı kişilerin sivil araçlara zorla bindirildiği, kimlik gösterme zorunluluğuna uyulmadığı ve gözaltında sözlü-fiziksel şiddet, cinsel taciz ve temel ihtiyaçlara erişim engeli gibi ihlallerin belgelendiği aktarıldı.
Yürüyüşler sırasında gözaltına alınan üç kişi hakkında tutuklama kararı verildi. 29 Haziran’daki yürüyüş nedeniyle açılan davanın ilk duruşması 8 Ağustos’ta İstanbul 51. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülecek. Raporda, dava sürecindeki iddianamelerin ayrımcı ifadeler taşıdığı ve adil yargılanma ilkesine aykırı olduğu belirtildi.
ORTAK ÇAĞRI: HAK İHLALLERİNE SON VERİLSİN
Rapora imza atan hak örgütleri, devletin yükümlülüklerini hatırlatarak şu talepleri sıraladı:
Yasak kararlarının kaldırılması ve yürüyüşlerin güvence altına alınması
Tüm suçlamaların koşulsuz düşürülmesi
Halen tutuklu olan iki kişinin derhal serbest bırakılması
Kolluk şiddetinin etkin ve tarafsız şekilde soruşturulması