Tayland ile Kamboçya arasındaki 817 kilometrelik sınır, bölgenin Fransız sömürgesi haline gelmesinden bu yana gerginlik ve çatışmalara sahne olurken, son günlerde iki ülke arasında gerginlik yeniden tırmanmaya başladı.
HABER MERKEZİ – Güneydoğu Asya bölgesinde yer alan ve 817 kilometrelik sınır telleriyle ayrılan Tayland ile Kamboçya sınırı, uzun süredir iki ülke arasında sorun teşkil ediyor.
Tayland ile Kamboçya arasındaki sınır krizi bölgenin kolonileştirdiği 19’uncu yüzyıla kadar uzanıyor.
‘NİFAK TOHUMU’ FRANSA’DAN
Kamboçya, 1863’te Fransızlar tarafından sömürgeleştirildi. Fransa ile Tayland (o dönemdeki adıyla Siyam) arasında 1904’te yapılan anlaşmayla Tayland-Kamboçya sınırları yeniden belirlendi.
Anlaşma sonucunda, Tayland sınırları içinde yer alan 11. yüzyıldan kalma Preah Vihear Tapınağı, Kamboçya topraklarına dahil edildi. Ancak Tayland, Fransızlar ile uzlaşılan çizgilerden çıkıldığını iddia ederek sınıra itiraz etti.
Böylece iki ülkeyi ayıran 817 kilometrelik sınır hattı, iki ülke arasında ihtilaf kaynağı haline geldi.
PAYLAŞILAMAYAN TAPINAK: PREAH VİHEAR
En büyük ihtilaf olarak her iki ülke de Preah Vihear adlı Hindu tapınağı ve etrafındaki topraklarda hak iddia etti.
Uluslararası Adalet Divanı (UAD), 1962’de tapınağın Kamboçya’ya ait olduğuna karar verse de tapınak çevresindeki topraklar ve sınır anlaşmazlıkları bugüne kadar devam etti.
Tapınağın 2008’de UNESCO Dünya Mirası listesine alınması, Tayland’da büyük protestolara neden oldu ve iki ülke arasında çatışmalara yol açtı.
Uluslararası Adalet Divanı, 2013’te kararını kesinleştirerek Preah Vihear Tapınağı’nın Kamboçya’ya ait olduğuna bir kez daha hükmetti.
İKİ ÜLKE ARASINDA İPLER YENİDEN GERİLDİ
AA’nın haberine göre iki ülke arasındaki sınır sorunu, mayıs ayının sonunda bir kez daha çatışmalara neden oldu. İki ülke arasındaki ilişkiler, son 10 yılın en gergin dönemine girdi. Tayland ile Kamboçya arasında 28 Mayıs’ta kısa süreli çatışma çıktı.
Tayland, Kamboçya’nın sınır anlaşmasını ihlal ederek ihtilaflı bir bölgeye girdiğini ve duruma müdahale etmek üzere bölgeye yaklaşan Tayland askerlerine Kamboçya tarafından ateş açıldığını bildirdi. Tayland ordusu da bu saldırıya karşılık verdiklerini açıkladı.
Kamboçya tarafı ise sınır ihlali iddialarını reddederek, bölgede yalnızca rutin devriye faaliyeti yürüttüklerini savundu. Çatışma sırasında bir Kamboçyalı asker hayatını kaybetti.
GERGİNLİK TAYLAND BAŞBAKANINI GÖREVİNDEN ETTİ
İki ülkenin orduları, 29 Mayıs’ta sorunun barışçıl yollarla çözüme kavuşturulması konusunda anlaşmaya vardı. Ancak Tayland ile Kamboçya arasında tansiyon düşmedi. Kamboçyalı ve Taylandlı siyasiler, karşılıklı sert açıklamaları sürdürdü.
Kamboçya Başbakanı Hun Manet’in sınır sorunlarının çözümü için Uluslararası Adalet Divanı’na başvurduklarını açıklaması ile iki ülke arasında ipler yeniden gerildi.
İki ülke arasındaki sınır gerginliğinin sürdüğü esnada, Tayland Başbakanı Paetongtarn Şinavatra’nın eski Kamboçya Başbakanı ve Senato Başkanı Hun Sen ile yaptığı telefon görüşmesi basına sızdırıldı.
Telefon görüşmesinde Paetongtarn Şinavatra’nın, Hun Sen’e “amca” şeklinde hitap etmesi ve Taylandlı bir askeri komutanı görevden alacağını söylemesi büyük tepki topladı.
Tayland Anayasa Mahkemesi, Şinavatra’yı görevden uzaklaştırma kararı aldı.
SİLAHLI ÇATIŞMA RİSKİ
Kyoto Üniversitesi Güneydoğu Asya Çalışmaları Merkezinden Profesör Pavin Chachavalpongpun, konuya ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu. Her iki tarafın da çatışmanın ardından ihtilaflı bölgelerdeki askeri varlığını artırdığını söyleyen Pavin, bu durumun olası bir silahlı çatışmaya dönme riski taşıdığını ifade eti.
Pavin, tapınak ve çevresindeki topraklar nedeniyle her iki ülkede de milliyetçi duyguların körüklendiğini dile getirdi. Sınırdaki gerginliğin siyasetçilerin de gündeminde olduğunu ve bu yönde sert açıklamaların peş peşe geldiğini belirten Pavin, bu durumun aynı zamanda siyasilere duyulan güvenin azalmasına yol açtığını kaydetti.
Anayasa Mahkemesi’nden karar | Tayland Başbakanı’na geçici olarak görevden uzaklaştırma
