Tarihçi Dr. Sedat Ulugana, Numedya24’teki ilk tarih programında Amerika’ya giden ilk Kürt işçiler hakkında bilinmeyenleri anlattı.
HABER MERKEZİ – Tarihçi Dr. Sedat Ulugana’nın hazırladığı “Tarihin İzinde” programı Numedya24’ün Youtube kanalında ilk bölümüyle başladı. Ulugana her cuma yeni bir konuyla Numedya24’te olacak. Ulugana ilk programında Amerika’ya göç etmiş Kürt işçileri anlattı.
Ulugana, Kürtlerin Amerika’ya göçünün 1900’lerin başında gerçekleştiğini söyledi. Kürtlerin komşuları Ermeniler’den Amerika’yı duyduklarını ve tamamen ekonomik nedenlerle buraya gittiklerini anlatan Ulugana, Amerika’ya giden Kürtlerin ise genellikle Dersim, Palu, Kiği, Erzincan bölgelerinden olduğunu kaydetti.
FORD FABRİKASINDA ÇALIŞTILAR
Amerika’ya giden Kürtlerin çoğunlukla Michigan Eyaletine bağlı Detroit kentine gittiklerini ve burada Ford’un araba fabrikasında çalıştıklarını aktaran Ulugana, en ağır işlerde çalışanların da Kürtler olduğunu belirtti. Söz konusu dönemlerde işçiler arasında grevlerin olduğunu kaydeden Ulugana, Kürtlerin grevlerle pek ilgilerinin olmadığını ve bu yüzden fabrika sahibi tarafından çoğunlukla Kürtlerin grev kırıcı olarak çalıştırıldığını da belirtti.
SERTEL KEMALİSTLER İÇİN PARA İSTEDİ
Ulugana Kürt işçiler ile Sabiha Sertel ve Sürreya Bedirxan’ın ilişkileri hakkında da çarpıcı bilgiler paylaştı. Sertel, Mustafa Kemal hareketinin başladığı 1920’lerin başında Detroit’e gittiğini ve Kürt ile Türk işçilerden para topladığını aktaran Ulugana, Türk işçilerin tavsiyesiyle Sertel’in Kürt işçilere gittiğini ifade etti. Zira en ağır işlerde çalıştıkları için Kürt işçiler daha fazla para kazanıyorlardı. Sertel de Türklük üzerinden değil, daha çok İslami argümanlarla ve Ermeni karşıtlığı üzerinden Kürtlerden para istiyor ve Kürt işçiler de yardımda bulunuyor. Ulugana, “Kürt işçiler Kemalist harekete para yardımında bulunmuşlar” diyor.
XOYBÛN’A DA YARDIM ETTİLER
Söz konusu dönemlerde Kürt ve Türk işçilerin kimlik aidiyetlerinin oluştuğunu da kaydeden Ulugana, bu yüzden Kürtlerin ve Türklerin ayrı kahvehanelerde veya lokallerde buluştuklarına da dikkat çekti. 1927’de kurulduktan sonra Xoybûn Cemiyeti’nin de Süreyya Bedirxan’ı Detroit’e gönderdiğini belirten Ulugana, Kürtlerin Xoybûn’a da mali destek sunduğu bilgisini paylaşıyor. Ancak Bedirxan, yardımı yeterli bulmuyor.
BU KÜRTLERE NE OLDU?
Peki, bu Kürtlere ne oldu? Ulugana’ya göre, bazıları Amerika’da kaldı, genellikle orada işçi olarak çalışan İrlandalı kadınlarla evlendiler ve zamanla asimile oldular. Ama bazıları da geri dönüyor. Ulugana, bugün Michigan’da hala dedelerinin Kürt olduğunu söyleyen, fakat Kürtçe bilmeyen kişilerle karşılaştığını da ekliyor.
